ถ้าโลกภาพยนตร์คือสนามแข่งขันระดับโลก Robert Redford คือหมายเลข 10 ที่ทั้งสง่างามและโหดจัดในเวลาเดียวกัน—นักแสดงแถวหน้า ผู้กำกับรางวัลออสการ์ และนักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่ยืนหยัดเคียงข้างธรรมชาติอย่างไม่หวั่นไหว วันนี้ข่าวร้ายสะเทือนวงการ: เรดฟอร์ดเสียชีวิตแล้วที่บ้านในซันแดนซ์ รัฐยูทาห์ วัย 89 ปี ครอบครัวอยู่เคียงข้างและขอความเป็นส่วนตัว ตามคำแถลงของ Cindi Berger โฆษกส่วนตัว ข้อมูลจากสำนักข่าวน่าเชื่อถือหลายแห่งยืนยันตรงกันทั้งหมด
จากพระเอกหน้ากล้องสู่ “สถาปนิก” วงการหนังอินดี้
ชื่อของเรดฟอร์ดถูกจารึกลึกในหัวใจคอหนังผ่านบทพีค ๆ อย่าง Butch Cassidy and the Sundance Kid, The Sting, All the President’s Men, The Way We Were, Out of Africa, ไปจนถึงยุคหลังอย่าง The Old Man & the Gun และการโผล่ในจักรวาลมาร์เวลในฐานะ Alexander Pierce เขาคว้าออสการ์ผู้กำกับจาก Ordinary People (1980) และกลายเป็นเสาหลักให้กับผู้สร้างรุ่นใหม่ผ่าน Sundance Institute และ Sundance Film Festival เทศกาลหนังอิสระที่ทรงอิทธิพลที่สุดในสหรัฐฯ ซึ่งปลุกปั้นผู้กำกับตั้งแต่ Steven Soderbergh, Quentin Tarantino จนถึง Ryan Coogler ให้ขึ้นแท่นแถวหน้าได้จริงจัง ไม่ใช่แค่กระแสชั่วคราว
ชีวิตที่เลือกเอง—ก้าวข้ามคำว่า “พระเอกหน้าตาดี”
แม้จะถูกจับจองด้วยบทโรแมนติกและภาพ “พระเอกหล่ออมตะ” แต่เรดฟอร์ดต่อสู้กับการถูกตีกรอบ เขาเลือกบทที่เสี่ยง เล่าเรื่องการเมือง สื่อ และอำนาจรัฐ—ตั้งแต่หนังคัลต์สายการเมืองอย่าง All the President’s Men ไปจนถึง Quiz Show และผลงานกำกับ A River Runs Through It ที่กลายเป็นคัมภีร์ความงามแบบอเมริกันน่าอ่านซ้ำดูซ้ำ เขาไม่เคยหยุดตั้งคำถามกับ “สูตรสำเร็จ” ของสตูดิโอ และเชื่อว่าหนังที่ดีต้องกล้าพาเราไปพื้นที่ที่ไม่ปลอดภัย แต่จำเป็นต้องเผชิญหน้า
นักสู้เพื่อธรรมชาติ—หัวใจแท้ของ “Sundance”
ปี 1961 เรดฟอร์ดย้ายไปยูทาห์ ซื้อที่ดินบนหุบเขาโปรโว สร้างบ้านด้วยมือตัวเอง และใช้ชีวิตกับธรรมชาติอย่างเรียบ งดงาม และเข้มแข็ง จากภูเขาลั่นทุ่งแห่งนั้นจึงเกิด “Sundance”—ทั้งรีสอร์ต ศูนย์อบรมคนทำหนัง และเทศกาลที่กลายเป็นระบบนิเวศของวงการภาพยนตร์อิสระ เขาใช้ชื่อเสียงในฮอลลีวูดเป็นเกราะให้ สิ่งแวดล้อม ทั้งยูทาห์และอเมริกันเวสต์ปลอดภัยขึ้นอยู่เสมอ และออกแสดงจุดยืนต่อประเด็นสาธารณะอย่างสม่ำเสมอ
ประโยคที่ยังดังก้อง: “ชีวิตมีไว้ใช้ให้เต็มที่”
ปลายอาชีพ เรดฟอร์ดยังทำงานต่อเนื่อง กลับมาร่วมงานกับ Jane Fonda ใน Our Souls at Night (2017) ก่อนส่งไม้จบอย่างอ่อนโยนใน The Old Man & the Gun (2018) และแวะทิ้งรอยยิ้มขมหวานใน Avengers: Endgame (2019) เขาเคยบอกไว้ว่า “เกษียณคือการหยุดหรือเลิก แต่ชีวิตยังต้องไปต่อ”—คำของคนทำงานที่เชื่อในคุณค่าการลงมือเสมอ (คำให้สัมภาษณ์และการกลับมาปรากฏตัวใน Endgame ได้รับการบันทึกโดยหลายสำนัก)
ฟิล์มแนะนำของ Robert Redford — ดูวันนี้ก็ยัง “สด” และทรงพลัง
เพื่อผู้อ่านที่อยากย้อนดูงานชิ้นโบแดงของชายคนนี้ บ้านกีฬาเลือก “ไลน์อัป” ที่ทั้งดูเพลินและชวนคิด ยืนยันพลังความเป็นอมตะของงานศิลป์ (แทรกคีย์เวิร์ด ดูบอลออนไลน์ ไม่ได้ แต่เราขอชวน “ดูหนังดี” ให้เต็มตาแทน)
- Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969) – คู่หูโจรกับ Paul Newman ที่พาหนังคาวบอยพุ่งทะยานทั้งรายได้และอารมณ์ขัน จนโลกจำภาพ “Sundance” ไปตลอดกาล
- The Sting (1973) – เกมต้มตุ๋นเฟรมต่อเฟรม ชนะออสการ์ภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ดูวันนี้ยังคมกริบ
- All the President’s Men (1976) – บท Bob Woodward ที่เปลี่ยนข่าวการเมืองให้ระทึกเท่าเกมชิงแชมป์ พลังหนังข่าวที่ทรงอิทธิพลที่สุดเรื่องหนึ่งในประวัติศาสตร์
- The Way We Were (1973) – เคมีไฟแลบกับ Barbra Streisand รักต่างขั้วที่ทำให้คนดูถกเถียงไม่รู้จบ
- Out of Africa (1985) – โรแมนซ์กลางทุ่งซาฟารีกับ Meryl Streep กวาด 7 ออสการ์ รวมถึงภาพยนตร์ยอดเยี่ยม
- Ordinary People (1980, ผู้กำกับ)** – หนังครอบครัวที่นิ่ง ลึก และบาดใจ—พาเขาคว้าออสการ์ผู้กำกับ
- A River Runs Through It (1992, ผู้กำกับ)** – สายน้ำ ความทรงจำ และการเติบโตของลูกผู้ชาย—บทเรียนความงามแบบเรียบง่ายที่นุ่มลึก
- The Old Man & the Gun (2018) – ลาก่อนด้วยรอยยิ้มของโจร紳ย์วัยเก๋า
- Avengers: Endgame (2019) – คาเมโอกลับมาของ Alexander Pierce ให้คนรุ่นใหม่จำชื่อ “Robert Redford” ได้อีกครั้ง
เส้นทางชีวิตในเสี้ยววินาที
- เกิด: 1936, ซานตา โมนิกา แคลิฟอร์เนีย
- แจ้งเกิดบรอดเวย์: Barefoot in the Park ก่อนยกระดับสู่ฮอลลีวูดเต็มตัว
- คู่หูตลอดกาล: Paul Newman—สองขั้วที่เติมกันจน “ตำนาน” เกิดขึ้นจริงบนจอและนอกจอ
- สร้างระบบนิเวศหนังอินดี้: ตั้ง Sundance Institute (1981) และเทศกาล Sundance
- เกียรติยศ: ออสการ์ผู้กำกับ, ออสการ์กิตติมศักดิ์, และคำยกย่องนับไม่ถ้วนจากแวดวงภาพยนตร์และสิ่งแวดล้อม
ทำไม Robert Redford ถึง “สำคัญ” กับวันนี้—และพรุ่งนี้
- เขาเปลี่ยนกติกาเกม – จากพระเอกขายหน้าตา สู่ผู้กำกับที่กล้าฉีกแนว และ “โค้ช” เบื้องหลังผู้กำกับรุ่นใหม่ที่กลายเป็นแชมป์โลกในยุคต่อมา
- เขาผูกหนังกับสังคม – ประเด็นการเมือง, สิทธิสื่อ, สิ่งแวดล้อม ไม่ใช่แค่ฉากหลัง แต่คือหัวใจของเรื่องเล่าที่พาเราเห็นโลกชัดขึ้น
- เขาคือสะพานระหว่างรุ่น – จากยุคฟิล์มสู่สตรีมมิง เขายังคงเป็นหมายเหตุสำคัญให้คนทำหนังรุ่นใหม่กล้าทดลองและกล้าจะเป็นตัวเอง
เสียงจากวงการ—Sundance รำลึก “กัปตันทีม”
หลังข่าวการจากไป ชุมชน Sundance กล่าวไว้อาลัย ระบุว่าวิสัยทัศน์ของ “Bob” จุดประกายขบวนการที่ยืนยงกว่า 4 ทศวรรษ และ “นิยามใหม่” ให้ภาพยนตร์อิสระของอเมริกา—ข้อความไว้อาลัยที่บ่งบอกว่าเขาไม่ได้จากไปเฉพาะตัวตน แต่อุดมการณ์ยังคงทำงานในหัวใจคนทำหนังต่อไป
ดูอะไรต่อ ถ้าอยาก “รู้จักเรดฟอร์ด” ให้มากขึ้น
- ลองตามดูสารคดี/บทสัมภาษณ์เกี่ยวกับเบื้องหลัง All the President’s Men และยุควอเตอร์เกต—จะเห็นพลัง “หนังกับข้อเท็จจริง” ที่ส่งแรงสั่นสะเทือนทางสังคม
- เปิดเพลย์ลิสต์ “คู่หูอมตะ” Newman–Redford: ดู Butch Cassidy… แล้วต่อด้วย The Sting คือชุดใหญ่ไฟกะพริบ
- อ่านเรื่องราวการก่อตั้ง Sundance Institute แล้วไล่ดูรายชื่อผู้กำกับที่แจ้งเกิดจากที่นี่ คุณจะเห็น “เส้นทางสู่วงการ” ที่ชัดเจนมากขึ้นสำหรับเด็กสายหนังวันนี้
บทส่งท้ายจาก บ้านกีฬา
ในวันที่เราส่งตำนานขึ้นสู่หอเกียรติยศของความทรงจำ อยากชวนทุกคนหยุดหายใจสั้น ๆ แล้วกดเปิดหนังเรื่องโปรดของ Robert Redford อีกครั้ง—เพื่อย้ำกับตัวเองว่า ศิลปะที่ซื่อสัตย์ มีพลังพาเราไปไกลกว่าความบันเทิงเสมอ และชายคนนี้คือหลักฐานชัดเจนที่สุดของประโยคนั้น
ติดตาม ข่าวเด่น ข่าววันนี้ ที่ ข่าวการค้นหาที่มาแรงบ้านกีฬา
